Shtatë vende evropiane do të mbyllin të gjitha termocentralet që emetojnë CO2 deri në vitin 2035
20 Dhjetor, 2023
Shtatë vende evropiane, të cilat së bashku prodhojnë pothuajse gjysmën e energjisë elektrike në kontinent, janë zotuar të dekarbonizojnë sistemet e tyre të energjisë deri në vitin 2035. Grupi i shtatë vendeve përfshin Francën dhe Gjermaninë – dy prodhuesit më të mëdhenj të energjisë elektrike në Evropë – si dhe Austria, Belgjika, Holanda, Luksemburgu dhe Zvicra. Marrëveshja u përfundua si pjesë e Forumit Pentalateral të Energjisë, i kryesuar nga Holanda këtë vit. Forumi, sipas një deklarate për vizionin e përbashkët të një sistemi energjie të dekarbonizuar, ka kryer disa studime për të ardhmen e atij sistemi.
Bazuar në këto studime, si dhe në udhërrëfyesin e Agjencisë Ndërkombëtare të Energjisë (IEA) për emetimet neto zero, të shtatë vendet kanë arritur në përfundimin se një dekarbonizimi në kohë i sistemit energjetik është një parakusht për dekarbonizimin e plotë deri në vitin 2050, sipas deklaratës. Vlerësimet sugjerojnë se sektori energjetik i Evropës do të dekarbonizohet deri në vitin 2040. Prandaj, vendet qëndrojnë prapa qëllimit të përbashkët për të dekarbonizuar sistemin e përbashkët të energjisë elektrike deri në vitin 2035 dhe për të vazhduar në rrugën ambicioze për dekarbonizimin e plotë deri në vitin 2050.
Vlerësimet sugjerojnë, sipas agjencive të lajmeve, se sistemet evropiane të energjisë elektrike do të dekarbonizohen deri në fund të vitit 2040, që do të thotë se grupi prej shtatë është zotuar ta bëjë atë pesë vjet më parë. Krahas këtij angazhimi, vendet ranë dakord edhe për shtatë parime të bashkëpunimit për arritjen e qëllimit të caktuar. Sfidat kryesore, sipas deklaratës, janë transporti dhe shkëmbimi i papenguar i energjisë në rajon, kapacitetet e mjaftueshme për ruajtjen e energjisë dhe fleksibiliteti më i madh i sistemit të ardhshëm.
Plotësimi i këtyre kushteve do të sigurojë që termocentralet me qymyr dhe gaz të mos nevojiten më, sipas deklaratës së përbashkët. Rob Jetten, Ministri holandez i Politikës së Klimës dhe Energjisë, kujtoi se prodhimi i energjisë elektrike në vendet e Pentalateralit përbën pothuajse gjysmën e prodhimit të përgjithshëm të BE-së. Kjo është arsyeja pse është e qartë se dekarbonizimi i shpejtë i sistemeve energjetike të këtyre shtatë vendeve do të reduktojë ndjeshëm emetimet e CO2 në Evropë, sipas tij.
Komisioneri Evropian për Energji, Kadri Simson, tha se bashkëpunimi i ngushtë ndërmjet anëtarëve të Forumit Pentalateral të Energjisë do të jetë i një rëndësie kyçe për zhvillimin e ruajtjes së energjisë dhe integrimin e burimeve të ripërtëritshme të energjisë, përfshirë prodhimin e hidrogjenit të gjelbër. Forumi Pentalateral i Energjisë u themelua në vitin 2005 me synimin për të integruar tregjet e energjisë elektrike të shtatë vendeve evropiane.
