Çfarë Ndodh Pas Mbylljes së Fabrikës së Qymyrit – Shijohet Ajri i Pastër

07 Gusht, 2023

Leximi i këtij artikulli zgjatë: 6 minuta

Një studiues krahasoi përfitimet nga ajri më i pastër me përfitimet shëndetësore që njerëzit pësojnë pasi e lënë duhanin.

Mbyllja e një fabrike të madhe qymyri në SHBA është lidhur me një rënie pothuajse të menjëhershme të sulmeve në zemër dhe goditjeve në tru në mesin e banorëve vendas.

Objekti i Shenango Coke Works në Pittsburgh u mbyll në janar 2016 pas gjobave të qeverisë me miliona dollarë për ndotjen e ajrit dhe ujit.

Vitet e presionit të komunitetit ndihmuan në mbylljen e impiantit – dhe vendasit u shpërblyen shpejt në përfitimet shëndetësore, sipas një studimi të ri nga studiuesit në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit të Nju Jorkut (NYU).

“Studimi ynë ofron prova bindëse shkencore se mbyllja e kësaj fabrike të koksit të përpunimit të qymyrit eliminoi ndjeshëm emetimet e ndotjes së ajrit të lidhura me karburantet fosile që përmirësoi cilësinë e ajrit dhe shëndetin kardiovaskular të banorëve aty pranë,” thotë hetuesi kryesor Wuyue Yu.

Vizitat mesatare javore në departamentet e urgjencës lokale për probleme të zemrës u ulën me 42% menjëherë pas mbylljes, tregojnë analizat e të dhënave shtetërore shëndetësore.

Studimi nuk tregoi një lidhje shkak-pasojë midis shëndetit të çdo individi dhe mbylljes së centraleve, saktësisht. Por rezultatet e “eksperimentit natyror” – të publikuara në revistën Environmental Health Research – tregojnë një lidhje të fortë të përgjithshme statistikore midis të dyjave.

Cili është ndikimi shëndetësor i mbylljes së një fabrike qymyrguri?

Shenango Coke Works në ishullin Neville në Pensilvani prodhoi koks – një produkt me prejardhje nga qymyri i përdorur në prodhimin e çelikut – për më shumë se 50 vjet.

Mbyllja e tij çoi në rënie të menjëhershme dhe të qëndrueshme të emetimeve të ndotësve të ajrit të lidhur me lëndët djegëse fosile.

Nivelet mesatare ditore të dioksidit toksik të squfurit ranë me 90% në stacionet qeveritare të monitorimit të ajrit pranë uzinës dhe me 50% në një stacion rreth 10 kilometra larg. Arseniku në grimcat, një nënprodukt tjetër i djegies së qymyrit që njerëzit mund të thithin, ra me 66%.

Duke analizuar të dhënat nga janari 2016 deri në dhjetor 2018, studiuesit vërejtën përmirësime shëndetësore edhe në planin afatgjatë.

Kishte 33 shtrime mesatare vjetore më pak në spital për sëmundje të zemrës gjatë kësaj periudhe krahasuar me tre vitet para mbylljes së fabrikës. Kjo përfshinte 13 më pak shtrime mesatare vjetore në spital për sëmundje ishemike të zemrës (zakonisht sulm në zemër) dhe 12 më pak shtrime mesatare vjetore për ngjarje cerebrovaskulare (më shpesh goditje në tru).

Studiuesi i lartë i studimit George Thurston krahasoi përfitimet nga rënia dramatike e ekspozimit ndaj ndotjes së ajrit me reduktimet e vazhdueshme të sëmundjeve dhe sëmundjeve që njerëzit përjetojnë pasi e lënë duhanin.

“Analiza jonë i shton numrit në rritje të provave shkencore se politikat e zbatuara për të rregulluar dhe reduktuar ndotjen e ajrit të lidhur me karburantet fosile kanë përfitime reale për shëndetin publik,” shton Thurston, një profesor në Departamentin e Mjekësisë dhe Shëndetit të Popullsisë në NYU Langone.

“Nuk është për t’u habitur që mbyllja e impianteve të qymyrit dhe përfundimi i rrjedhës së ndotjes toksike ofron përfitime masive shëndetësore për komunitetet dhe kursime shëndetësore për vendet,” thotë për Euronews Green, aktivisti i BFF për qymyrin dhe gazin, Alexandru Mustață.

“Shumë evropianë tani po e përjetojnë këtë, pasi që nga viti 2016, 171 fabrika të qymyrit në të gjithë Evropën ose janë mbyllur tashmë, ose janë zotuar të mbyllen më së voni deri në vitin 2030.

“Megjithatë, ne duhet të ecim më shpejt për të përfunduar mbylljen e impianteve të qymyrit dhe jo të krijojmë probleme të reja duke i zëvendësuar ato me gaz fosile”.

Studiuesit amerikanë thonë se studimi i tyre shërben si një tjetër moment historik shkencor në lidhje me përfitimet shëndetësore të ajrit më të pastër, raporton SciDaily.

Ai gjithashtu ofron një rikujtues të politikave publike për nevojën për të monitoruar me kujdes cilësinë e ajrit pas mbylljes së impianteve ndotëse dhe për të vlerësuar ndikimin e tyre shëndetësor tek banorët aty pranë.
//Euronews