Përpjekjet e Turqisë ndihmojnë në zgjidhjen e mosmarrëveshjes së energjisë elektrike në veri të Kosovës
11 Dhjetor, 2023
Përpjekjet intensive të Turqisë ndihmuan në zgjidhjen me sukses të një mosmarrëveshjeje të gjatë të shpërndarjes së energjisë elektrike në komunat me shumicë serbe në veri të Kosovës, e cila ka vazhduar që nga fundi i luftës së vitit 1999. Të shtunën, Kompania Kosovare për Shpërndarjen e Energjisë Elektrike (KEDS), e operuar nga një partneritet i kompanive kryesore të Turqisë, Limak dhe Çalik, dhe kompania serbe Elektrosever, nënshkruan një kontratë për të kontribuar në zgjidhjen e çështjes së shpërndarjes së energjisë elektrike që ka pllakosur komunat me shumicë serbe për vite me radhë, si dhe duke i hapur rrugën normalizimit të Kosovës dhe Serbisë.
Miroslav Lajçak, përfaqësuesi special i BE-së për dialogun Beograd-Prishtinë dhe çështje të tjera rajonale të Ballkanit Perëndimor, në një deklaratë në X, dikur Twitter, përshëndeti nënshkrimin e kontratës ndërmjet KEDS dhe Elektrosever. “Ky është një hap i rëndësishëm në zbatimin e Udhërrëfyesit për Energjinë të lehtësuar nga BE-ja dhe në rrugën e normalizimit të marrëdhënieve ndërmjet Kosovës dhe Serbisë. Urime të gjithë atyre që e bënë të mundur!” tha Lajçak. Në një deklaratë, KEDS gjithashtu përshëndeti nënshkrimin e kontratës për normalizimin e shpërndarjes së energjisë elektrike në komunat veriore të Kosovës, Mitrovicën e Veriut, Zveçanin, Leposaviqin dhe Zubin Potokun pas një procesi të gjatë dhe delikat dhe përgëzoi palët e përfshira.
Edhe Ankaraja e ka mirëpritur kontratën ndërmjet KEDS-it dhe Elektrosever, duke e cilësuar si një hap të rëndësishëm që kontribuon në procesin e normalizimit duke mundësuar zgjidhjen e çështjes së shpërndarjes së energjisë elektrike në veri të Kosovës, thonë burime diplomatike. Turqia ka bërë përpjekje të mëdha për të arritur një marrëveshje ndërmjet Kosovës dhe Serbisë për çështjen e energjisë, e cila është një nga elementët më të rëndësishëm të Procesit të Dialogut Beograd-Prishtinë, thanë burimet. Sipas burimeve, Turqia do të vazhdojë të mbështesë procesin e dialogut me mirëkuptimin se paqja e qëndrueshme në rajon mund të vendoset vetëm përmes dialogut dhe pajtimit dhe do të vazhdojë të japë kontribut konstruktiv në proces nëse kërkohet nga palët.
Që nga përfundimi i Luftës së Kosovës në qershor të vitit 1999, faturat e energjisë elektrike nuk janë paguar në komunat me shumicë serbe në veri, me barrën financiare që e ka marrë qeveria e Kosovës. Situata e vazhdueshme që mbeti e pazgjidhur për gati 24 vjet ka shkaktuar një kosto totale prej 320 milionë euro (afërsisht 340 milionë dollarë) për qeverinë e Kosovës në fillim të vitit 2023, sipas të dhënave zyrtare. Në një deklaratë të veçantë, Nabila Massrali, zëdhënësja e BE-së për Punët e Jashtme dhe Politikën e Sigurisë, vlerësoi nënshkrimin e kontratës tregtare.
“Ky është një hap i rëndësishëm drejt zbatimit të plotë të Udhërrëfyesit të Energjisë, i cili u ra dakord në qershor 2022 në kuadër të Dialogut të lehtësuar nga BE, duke mundësuar zbatimin e Marrëveshjeve të Energjisë të 2013 dhe 2015”, thuhet në deklaratë. “Përfundimi i kësaj kontrate do të thotë se Elektrosever do të fillojë furnizimin me energji elektrike për katër komunat veriore të Kosovës me shumicë serbe. Kjo do t’i japë fund praktikës aktuale të parregulluar,” theksoi ai.
